WINGU ZITO LATANDA MRADI WA MABASI WA DART

GIZA nene limezidi kugubika Mradi wa Mabasi Yaendayo Haraka Dar es Salaam (DART), ambapo mpaka sasa dalili za kuanza kazi hazipo licha ya wananchi kusubiri kwa hamu kubwa.

Aidha, agizo la Waziri Mkuu, Kassim Majaliwa kutaka mradi huo kuanza kutoa huduma ifikapo Januari 10, mwaka huu, limeshindwa kutekelezwa huku ukimya ukizidi kutawala.

Utata zaidi umeibuka baada ya mabasi 140 ya mradi huo, kuwekwa chini ya Kamishna wa Forodha wa Mamlaka ya Mapato Tanzania (TRA), kutokana na kudaiwa ushuru.

Mabasi hayo ambayo yamehifadhiwa kwenye Bandari Kavu chini ya TRA, yamezuiwa hadi hapo kodi inayodaiwa itakapolipwa yote ndipo yatolewe na kukamilishwa taratibu za usajili.

Wakati TRA ikiyazuia mabasi hayo, kampuni inayoendesha mradi huo, UDA-RT bado inaendelea kuvutana na mamlaka za serikali kuhusu viwango vya nauli vitakavyotumika kwenye mabasi hayo.

Awali, mapendekezo ya UDA-RT kuhusiana na nauli za mabasi ya mradi huo, zilipingwa vikali na wadau kutokana na kuwa kubwa mara mbili ya zinazotozwa sasa.

Kufuatia mvutano huo, kampuni hiyo imedai kamwe haiwezi kulipia kodi mabasi hayo hadi hapo mzozo wa nauli utakapopatiwa ufumbuzi.

Januari 6, mwaka huu, Waziri Mkuu Majaliwa, alisema viwango vya nauli vilivyopendekezwa na UDA-RT ni vikubwa na serikali haitakubaliana navyo.

Pia, alionya kuwa iwapo mwafaka wa viwango hivyo hautapatikana, serikali haitosita kuchukua mradi huo na kuuendesha ili wananchi wapate huduma bora na nafuu.

Viwango vya nauli vilivyopendekezwa vilikuwa kuanzia sh. 700 kutoka Mbezi hadi Kimara, sh. 1,200 kutoka Mbezi hadi Kivukoni huku nauli ya kutoka Mbezi-Kimara-Ubungo hadi Mwenge ikiwa ni sh. 1,400. Katika viwango hivyo, mwanafunzi atatakiwa kulipa nusu ya nauli ya mtu mzima.

Viwango vinavyolipwa kwa sasa na abiria kwenye daladala ni sh. 400 kutoka Mbezi hadi Kimara na sh. 500 kutoka Kimara hadi Kivukoni huku mwanafunzi akilipa sh. 200.

Mkurugenzi wa Elimu na Huduma kwa Mlipa Kodi wa TRA, Richard Kayombo, alipoulizwa kuhusiana na kuzuiwa kwa mabasi hayo, alisema hatua hiyo imechukuliwa kwa mujibu wa taratibu za forodha.

Alisema mabasi hayo yaliyoko kwenye mradi huo, yataendelea kuwa chini ya usimamizi huo hadi hapo taratibu za ulipaji kodi pamoja na usajili zitakapokamilika.

“Mabasi hayo yapo chini ya Kamishna wa Forodha hadi utaratibu wa malipo ya kodi na usajili utakapokamilika,” alisema Kayombo.

Kwa upande wake, Mkurugenzi Mtendaji wa Simon Group, Robert Kisena, ambayo ni mmiliki mwenza wa UDA na mbia kwenye kampuni ya UDA-RT iliyopewa mradi huo, alikiri TRA kuyazuia mabasi hayo.

Hata hivyo, alisema hawawezi kuyalipia mabasi hayo hadi hapo utata kuhusiana na viwango vya nauli kati ya UDA-RT na serikali utakapopatiwa ufumbuzi.

“Ni kweli mabasi yamezuiwa, lakini hatuwezi kuyalipia kodi wakati bado hatujafikia makubaliano kwenye viwango vya nauli…hatuna uhakika iwapo ufumbuzi wa suala hili utapatikana kwa haraka,” alisema Kisena.

Kufuatia kuzuiwa kwa mabasi hayo na utata kuhusiana na umiliki sahihi wa UDA, Ofisa Uhusiano wa Hazina, Gerald Chami, alisema serikali kupitia Msajili wa Hazina inamiliki asilimia 49 ya hisa za UDA.

Hata hivyo, alisema UDA ni miongoni mwa mashirika ambayo serikali ina hisa zake, yanayofanyiwa uchunguzi kuhusiana na taarifa na mwenendo wake kiutendaji.

Alisema hatua hiyo imetokana na baadhi kusuasua kwenye utendaji huku mengine yakishindwa kutoa gawio kwa serikali kikamilifu.

“Kama unavyofahamu kuhusu tangazo lililotolewa na serikali kuhusu mashirika yaliyobinafsishwa kutakiwa kutoa taarifa za uendeshaji wake, hivyo baada ya kupitia, tutatoa tamko,” alisema Chami.

Alisema bado mwenendo wa shirika hilo katika utoaji gawio kwa serikali sio wa ufanisi.

AGIZO LA WAZIRI MKUU

Novemba 25, mwaka jana, Waziri Mkuu Majaliwa aliwaagiza Katibu Mkuu Ofisi ya Rais TAMISEMI, Mtendaji Mkuu wa DART, Wakala wa Barabara Tanzania (TANROADS) na Uongozi wa Halmashauri ya Jiji la Dar es Salaam, wapitie masuala yote ya kisheria yanayohusu mradi na kuhakikisha  miundombinu inakamilika ili uanze kutoa huduma mapema.

Lakini pia, Desemba 19, mwaka jana, akitembelea miundombinu ya mradi huo, Waziri Mkuu Majaliwa aliagiza mabasi yaanze kutoa huduma kwa wananchi ifikapo Januari 10, mwaka huu. Leo ni Januari 14, zikiwa ni siku nne zaidi ya zile zilizoagizwa.

Waziri Mkuu Mjaliwa, pia aliagiza kukamilishwa kwa ujenzi wa vituo vikuu vya kushusha na kupakia abiria vya Kivukoni, Morocco, Jangwani na Kimara sambamba na kupitiwa kwa mikataba ya ubia kati ya DART, UDA na Chama cha Wamiliki wa Daladala (DARCOBOA).

Alisema serikali haitaki kusikia kuwepo kwa malalamiko miongoni mwa wadau wa DART, hivyo lazima kila upande unaohusika unufaike.

Licha ya maagizo hayo kutolewa mwaka jana, lakini bado baadhi ya vituo vya mradi huo havina dalili za kuwa tayari kwa kutoa huduma.

Hata hivyo, imebainika kuwa baada ya kupitiwa kwa mikataba na nyaraka mbalimbali imebainika kuwa, hakuna mpango wa biashara ulioandaliwa na kampuni ya UDA-RT iliyopewa jukumu la kutoa huduma za mpito za usafiri huo.

Ilibainika kuwa gharama za uwekezaji ikiwemo ununuzi wa magari, vifaa vya kutozea nauli na gharama nyingine haziko bayana.

Baada ya kubainika kwa utata huo, kupitia mkutano na waandishi wa habari uliofanyika Januari 6, mwaka huu, Waziri Mkuu Majaliwa alisema kukosekana gharama halisi za uwekezaji ni dhahiri kuwa viwango vya nauli vinavyopendekezwa UDA-RT, havina uhalisia.

“Serikali haikubaliani na mapendekezo hayo ya nauli kwa sababu gharama za uwekezaji za mwekezaji huyo hazifahamiki na hakuna mpango wa biashara unaoeleza mtiririko wa biashara ya mabasi hayo,” alisisitiza.

Alisema kwa tafsiri ya viwango hivyo vya nauli, kwa mtumishi mwenye kima cha chini cha mshahara wa 260,000 kwa mwezi, akiwa na familia atatumia zaidi ya robo tatu ya mshahara wake kwa kulipa nauli.

Kutokana na utata kugubika mradi huo, tayari serikali imemsimamisha kazi Mtendaji Mkuu wa DART, Asteria Mlambo, kwa kushindwa kuzingatia Sheria ya Manunuzi ya Umma wakati wa kumpata mtoa huduma katika kipindi cha mpito.