VURUGU ZATAWALA BUNGE, FFU WATUMIKA KUIMARISHA ULINZI

UKUMBI wa Bunge la Jamhuri ya Muungano jana uligeuka kuwa uwanja wa mapambano baada ya wabunge wa kambi ya upinzani kuondolewa ndani ya ukumbi na askari wa bunge, wakisaidiana na askari wa Kikosi cha Kutuliza Ghasi (FFU).

Hali hiyo ilijitokeza baada ya wabunge hao kupinga kuendelea kwa kikao cha Bunge  cha kujadili hotuba ya Rais John Magufuli, badala yake wajadili hatua ya serikali ya kusitisha matangazo ya moja kwa moja ya Kituo cha Televisheni ya Taifa (TBC).

Vurugu hizo zilizuka baada ya kipindi cha mchana kuanza, ambapo Mwenyekiti wa Bunge, Andrew Chenge, alisimama na kutoa maamuzi ya Kamati ya Uongozi, iliyokutana jana, asubuhi, baada ya taarifa ya serikali juu ya hatua hiyo.

Baada ya Chenge kusimama, alisema kamati imeamua kuwa bunge liendelee kujadili hotuba ya Rais.

Alisema kamati hiyo pia imetoa uamuzi mbunge husika, ambaye alitoa hoja ya kutaka kuahirishwa kama hajaridhika, anaweza kukata rufaa kwa utaratibu uliopo.

“Kamati ya uongozi imeamua kuwa mjadala uendelee kama ilivyopangwa na kama mbunge yeyote hajaridhika, anaruhusiwa kuwasilisha malalamiko yake kwa katibu wa Bunge,” alisema Chenge.

Mara baada ya mwenyekiti kusoma taarifa hiyo, aliwataka wabunge kuendelea na mjadala,  ndipo  Mbunge wa Singida Mashariki, Tundu Lissu, aliposimama na kuomba mwongozo wa Spika.

Katika muongozo wake, Lissu alitaka kujua kama Kamati ya Uongozi ina mamlaka ya kutoa maamuzi yanayohusu  bunge.

Baada ya kupewa mwongozo, wabunge wengine Ester Bulaya na John Heche, walisimama na kutaka kuomba mwongozo, ndipo mwenyekiti alipokataa kuendelea na miongozo.

Hata baada ya kukataa kutolewa kwa miongozo hiyo, Lissu aliendelea kusimama huku akiwataka wabunge wote wa kambi ya upinzani kusimama.

Chenge aliendelea kuwasihi wabunge hao kukaa chini, lakini bila mafanikio huku wakitoa maneno ya kejeli dhidi ya kiti.

Ndipo Chenge alipotoa amri ya kuwataka wabunge hao kutoka kama wanaona hoja hiyo ya kujadiri hotuba ya rais haina mashiko kwao.

“Nimeshasimama mara nne kuwasihi, sasa naona mnataka kukulifanya bunge kutofanya shughuli zake zilizopangwa leo, hivyo nawaomba mtoke nje,” alisema.

Baada ya kauli hiyo, ndipo mwenyekiti huyo alipowataja wabunge wanne, ambao ni Tundu Lissu, Ester Bulaya, Godbless Lema na Pauline Gekul kuwa watoke nje ya ukumbi.

Kauli hiyo ya mwenyekiti ilimfanya Lema kuinuka na kutoa tai, huku akisema kuwa hatoki nje na yupo tayari kuuawa ndani ya ukumbi wa bunge.

Hapo ndipo vurugu zilipoanza na kusababisha kuitwa askari wa bunge na baadaye askari wa FFU waliingia ukumbini kuongeza nguvu.

Baada ya askari hao kuingia bungeni, waliendelea kuwasihi wabunge hao watoke, lakini walikaidi na kuendelea kupiga kelele.

Kutokana na wabunge hao kukaidi amri hiyo, askari hao walianza kuwatoa kwa nguvu mmoja mmoja huku wengine wakigoma kutoka na kubebwa juu juu hadi nje.

Kiongozi wa upinzani bungeni, Mbowe alipoona kazi ya kuwatoa bungeni wabunge hao ikifanyika, aliamua kutoka kwa hiari huku akisindikizwa na polisi.

Katika lango kuu la kuingilia ukumbi wa bunge, kulikuwa na idadi kubwa ya polisi, wakiwa na mbwa kwa ajili ya kuimarisha ulinzi.

Wakati vurugu zikiendelea ndani ya ukumbi, wabunge wa CCM walionekana kuwa wapole na walikaa kwa utulivu wakiwashangaa wenzao.

Awali, akitoa kauli ya serikali kuhusu Shirika la Utangazaji Tanzania (TBC), Waziri wa Habari, Utamaduni, Sanaa na Michezo, Nape Nnauye, alisema shirika hilo lilianza kurusha matangazo ya moja kwa moja ya vikao vya Bunge mwaka 2005.

Nape alisema kabla ya TBC kuanza kurusha matangazo hayo moja kwa moja, wakati huo ikijulikana kama Televisheni ya Taifa (TVT), ilikuwa inarekodi matukio yote ya bunge na kurusha usiku katika vipindi maalumu, vilivyofahamika kama ‘Bungeni Leo’ kwa maana ya yaliyojiri ndani ya ukumbi wa bunge kwa siku husika.

Alisema baada ya kuanza kwa utaratibu wa kurusha matangazo moja kwa moja mwaka 2005, gharama za kufanyakazi hiyo zimekuwa zikipanda kwa kasi hadi kufikia sh. bilioni 4.2, kwa mwaka kwa mikutano minne.

Nape alisema shirika lilikuwa likigharamia kwa sehemu kubwa matangazo hayo kwa kutumia mapato yake yanayotokana na matangazo madogo ya biashara.

“Ifahamike kuwa asilimia 75, ni vipindi vinavyolenga kutoa elimu kwa umma na asilimia 25 ni burudani,” alisema.

Alisema kutokana na hali hiyo, TBC imeona ni busara kubadilisha mfumo wa utangazaji wa shughuli za bunge ili kukabiliana na kuzidi kupanda kwa gharama za uendeshaji.

“TBC imeona ni busara kuanzia mkutano huu wa bunge, iwe inarusha baadhi ya matangazo ya moja kwa moja, ikiwa ni njia ya kubana matumizi,” alisema.

Alisema chini ya utaratibu huo, shirika litahakikisha kuwa baadhi ya matukio ya bunge, yatarushwa moja kwa moja na mengine kurekodiwa na kuandaliwa kipindi maalumu, kitakachoitwa  ‘Leo Katika Bunge’.

Waziri huyo alisema kipindi hicho kitakuwa na mambo yote muhimu yaliyojiri ndani ya bunge kwa siku husika.

Alisema kipindi hicho kinarushwa kuanzia saa 4:00 usiku, hadi saa 5:00 usiku, kilianza jana na tayari baadhi ya wananchi wameonyesha kuridhishwa na utaratibu huo.

Nape alisema uamuzi huo utapunguza gharama za uendeshaji kwa shirika na pia kwa kupitia kipindi cha Leo Katika Bunge, Watanzania wengi watapata nafasi ya kufahamu yaliyojiri bungeni.

Alisema wakati mijadala ya bunge ikiendelea Watanzania waliowengi  wanakuwa na kazi za kiofisi au zingine za ujenzi wa taifa kwa mahali walipo.

Baada ya kutoa taarifa hiyo, Mbunge wa Kigoma Mjini (ACT-Wazalendo), Zitto Kabwe, alisimama na kuomba mwongozo kwa Mwenyekiti, kuwa muda uliopita Waziri wa Habari, Utamaduni, Sanaa na Michezo, alitoa kauli kuwa TBC haitarusha matangazo ya bunge ya moja kwa moja kama ilivyozoeleka.

Alisema TBC ni televisheni ya taifa, sio ya biashara, lakini inafanya biashara kwa sababu serikali imeinyima mafungu, lakini hotuba ya rais alipolihutubia bunge ilionyeshwa moja kwa moja.

Zitto alihoji wa nini  wabunge wanapoijadili hawatakiwi kuonyeshwa na kwamba, kufanya hivyo ni kuwanyima haki wananchi.

Akijibu hoja hiyo, Chenge alisema: “Nimesikia Zitto kauli yake, ambayo msingi wake ni kanuni ya 49. Uamuzi wangu, kama Zitto anaona upo umuhimu wa hoja hiyo, lete kwa utaratibu unaofuata, hivyo naomba shughuli ziendelee.”

Wakati hayo yakiendelea, wabunge wote wa upinzani walisimama huku wakiomba mwongozo, ambapo licha ya mwenyekiti kusimama, nao waliendelea kusimama.

Kutokana na hali ilivyokuwa inaendelea ndani ya ukumbi wa bunge, baadhi ya askari wa bunge waliingia ukumbini na kukaa karibu na meza ya mwenyekiti.

Licha ya askari hao kuingia bungeni, wabunge hao wa upinzani waliendelea kusimama na kuzungumza bila kufuata utaratibu.

Kufuatia zogo hilo, Chenge alisema suala hilo litafikishwa kwa kamati ya uongozi  na kusitisha shughuli za bunge kwa saa moja.

Baada ya kusitisha shughuli hizo, wabunge hao wa upinzani walisikika wakisema ‘Chenge, Chenge, Chenge, Mtemi, Mtemi’.

Akitoa maoni yake, Mbunge wa Chemba (CCM), Juma Nkamia, alisema serikali imefanya vyema kukatisha matangazo ya moja kwa moja kwani wabunge wengi wamekuwa wakitumia mwanya huo kujipatia umaarufu na kutafuta sifa.

Mbunge wa Mlalo (CCM), Rashid Shangazi, alisema Chenge alifanya jambo la maana kwa kuheshimu kanuni na kutoa nafasi kwa kamati ya uongozi kujadili suala la kukataza kurusha matangazo lijadiliwe na kupatiwa ufumbuzi.

Mbunge wa Tarime Vijijini (Chadema), John Heche, alisema serikali kuondoa matangazo hayo, inasikitisha kwa madai kuwa nchi inaingia katika zama za udikteta.