NA
FREDRICK SANGA
Nikolao
Kopeniko, mwanafalsafa wa Poland, aliasisi nadharia ya kimapinduzi, iliyodai kwamba dunia sio kitovu cha ulimwengu na kwamba
badala yake dunia inazunguka jua.
Kopeniko ambaye
aliishi kati ya mwaka1473 hadi 1543 alikanusha
dhana iliyoaminiwa kuwa ya “kweli” kwamba jua huchomoza mashariki, husafiri
angani na hatimaye kutua magharibi, huku dunia ikiwa imesimama tuli(dhana
kwamba jua huzunguka dunia).
Nadharia
hii ya Kopeniko ilipingana na mwanafalsafa Ptolemy aliyeunga mkono dhana ya
Aristotle kwamba dunia imesimama tuli ikiwa kitovu cha ulimwengu nayo
imezungukwa na matabaka kadha wa kadha ambamo jua, sayari, na nyota nyingine huwa.
Dhana ya kwamba
dunia ndiyo kitovu cha ulimwengu ilikubaliwa na Wagiriki wa kale na kusambazwa
na mwanafalsafa Aristotle na Ptolemy, mtaalamu wa nyota aliyekuwa pia mnajimu.
Kopeniko
alikataa dhana kwamba matabaka hayo yasiyoonekana ndiyo yaliyowezesha sayari na
nyota kuzunguka.
Kwa
miaka kama 2000 hivi watu waliamini nadharia ya Aristotle kuwa jua huzunguka dunia. Wakati huoNadharia ya
Aristotle ilitokana na falsafa wala si sayansi.
Kopeniko
hakuwa wa kwanza kudai kwamba dunia inazunguka jua. Mwastronomia Mgiriki
Aristarchus wa Samos alikuwa na maoni hayohayo katika karne ya tatu .
Ili
kufafanua nadharia yake, Kopeniko alitumia miaka kadhaa akijaribu kukadiria
tarehe hususani ambazo waliomtangulia waliona matukio fulani muhimu ya
kiastronomia.
Akiwa
na uhakika na habari hizo, Kopeniko alianza kutayarishakitabu kilichozua
ubishi, ambao ulibadili maoni ya watu kwamba dunia ndicho kitovu cha ulimwengu.
Kopeniko
alitumia miaka ya mwisho mwisho ya maisha yake akiboresha
na kuongezea habari na fomula za hesabu zilizounga mkono nadharia yake.
Kopeniko
alikuwa amechapisha muhtasari mfupi wa dhana zake katika kitabu kilichoitwa Commentariolus.
Kwa hiyo, ripoti za utafiti wake zikafika Ujerumani na Roma ambako zilizua
utata mkubwa.
Nchini
Ujerumani kitabu hicho kilichapishwa na Petreius na
kasisi aliyeitwa Andreas
Osiander.
Kasisi huyo
aliongeza maneno kwenye kitabu hicho kwamba nadharia zilizokuwa katika kitabu
hicho hazikutokana na imani na si lazima
ziwe za kweli.Kopeniko hakupokea nakala ya kitabu hicho kilichochapishwa,
kikiwa na mabadiliko ambayo hakuwa ameyaidhinisha
mpaka saa chache kabla ya kifo chake mwaka wa 1543.
Kitabu
hicho kilipata upinzani mkubwa kutoka kwa wasomi mbalimbali, pamoja na viongozi
wa dini.Ikumbukwe kuwa wakati huo hakukuwa na tofauti kati ya wanasayansi na waumini
wa dini.
Dini
ndiyo iliyosimamia elimu. Kwa kawaida dini ndiyo iliyoamua masuala ya kidini na
ya kisayansi.Nadharia ya Kopeniko ilionekana kama kashfa kwa dini ambayo
iliwaaminisha watu wake kuwa jua huzunguka dunia.
Walutheri
ndio waliokuwa wa kwanza kukiita kitabu hicho, “upuuzi mtupu.”
Ingawa
mwanzoni kanisa katoliki halikutoa maoni yake kuhusu kitabu hicho liliamua
kwamba kitabu hicho kinapingana na mafundisho yake rasmi, na katika mwaka wa
1616 kitabu hicho cha Kopeniko kikapigwa marufuku.
Leo,
Kopeniko anatambuliwa na wengi kuwa mwanzilishi wa astronomia ya kisasa. Ni
kweli kwamba maelezo yake kuhusu ulimwengu yalirekebishwa na kuboreshwa na
wanasayansi wa baadaye kama vile Galileo, Kepler, na Newton.
Hata
hivyo, mtaalamu wa Astronomia na Fizikia, Owen Gingerich, anasema hivi:
“Kopeniko ndiye aliyetuonyesha jinsi dhana za kisayansi zinavyoweza kubadilika
haraka.” Kwa kufanya utafiti, kuchunguza na kupiga hesabu, Kopeniko alipindua
dhana zilizokuwa na kasoro za kidini na za kisayansi ambazo zilikuwa zimetia mizizi.
Kopeniko
alibadili maoni ya watu kwa kuonyesha kwamba dunia wala si jua ndiyo iliyokuwa
ikizunguka.
Miaka
zaidi ya 500 sasa dunia inatumia
nadharia ya Kopeniko kwamba dunia hulizunguka jua katika muhimili wake. Hii ni
baada ya kupata upinzani mkubwa kutoka kwa wasomi mbalimbali pamoja na viongozi
wa dini.
Hivi
karibuni aliyekuwa Katibu Mkuu wa CHADEMA Dk. Wilbroad Slaa, alijitokeza
hadharani ambapo pamoja na mambo mengine alieleza sababu za yeye kujitoa kwenye chama hicho.
Dk.
Slaa anasema alijitoa kwa sababu chama hicho kimekaribisha mafisadi ndani ya
chama akimlenga Edward Lowassa.
Dk.
Slaa anasema kwa kumkaribisha Lowassa ambaye wamekuwa wakimshutumu kwa ufisadi
basi chama hicho watakuwa wameizika kabisa ajenda ya ufisadi -ajenda ambayo
ndio iliyokibeba chama hicho kwa muda mrefu.
Anasema
wapo watu waliopoteza maisha, waliopata vilema na yeye mwenyewe kutishiwa
maisha katika harakati za kupambana na ufisadi.
Dk.
Slaa analaumu kwa kile alichokiita unafiki wa viongozi wenzake, ambao wanasema
ni bora kufunga ndoa na shetani ili kuitoa CCM madarakani.
Pia
anamtaja Askofu wa Kanisa la Ufufuo na Uzima, Josephat Gwajima kama mshenga
mkuu wa Lowassa ambaye pamoja na kumshauri yeye kumpokea Lowassa amekuwa pia
akiwashauri na viongozi wa dini kujiunga na kambi ya Lowassa.
Dk.
Slaa anasema hawezi kumsindikiza fisadi kwenda Ikulu.Baada ya kutoa msimamo huo
wa kutokuwa tayari kuendelea na uongozi ndani ya CHADEMA na kutangaza kuacha
kabisa kujihusisha na siasa za vyama.
Wiki
iliyopita Gwajima alijitokeza na kutoa shutuma kali kwa Dk. Slaa. Katika hali
ya kushangaza Gwajima badala ya kujibu hoja alimshambulia Dk. Slaa kwa mambo
binafsi zaidi kuliko kujibu hoja za msingi.
Katika
hali ya kawaida tulitegemea Gwajima atueleze kama kweli Lowassa hana shutuma za
ufisadi? Na je kwanini hataki
kujisafisha na alimshaulije akiwa mshenga wake juu ya suala hilo?
Pia
Gwajima angetueleza kinagaubaga ili tuelewe kwa nini mtu aliyeachwa CCM kwa
sababu ya makandokando anakuja kuwa mfalme UKAWA?Hivi kwelishetani wa CCM ni malaika wa UKAWA?
Hoja
za Dk. Slaa zinahitaji majibu makini wala sio ushabiki ulioonyeshwa na Gwajima
ambao kwangu haujengi, bali unazidi kumtia dosari pamoja na Lowassa wake.
Kwa
hali ilivyo na kwa jinsi UKAWA wanavyowaongopea wanachi,hali itakuwa vipi
endapo watashika dola? Hapana shaka wataongopa maradufu bila hofu yoyote kwa
maana wakati huo watakuwa wanalindwa na dola.
Mwanafalsafa
Kopeniko na muasisi wa nadharia ya kimapinduzi inayothibisha kuwa dunia ndio
inalizunguka jua tofauti na ilivyokuwa inaaminika hapo awali kwamba jua
hulizunguka jua, alipata upizani mkubwa sio tu kwa wasomi wenzake, bali hadi
kwa viongozi wa dini.
Lakini
hatimaye ukweli ukasimama nadharia yake ikakubaliwabaadaye e akiwa tayari ni
marehemu muda mrefu.
Sishangai
wale wanaompinga na kumbeza Dk. Slaa kwamba maneno yake sio ya kweli. Ni wasomi
na viongozi wa dini.Siku inakuja Dk. Slaa akiwa hai au asipokuwepo duniani
ukweli utasimama.
Utajidhihirisha
kuwa mtu aliyemshutumu kuwa fisadi hafai kuongoza nchi. Ndipo Dk. Slaa
atakapotambuliwa na wengi kuwa mwanzilishi wa falsafa ya ukweli daima hata kama
unahatarisha maisha.
Nachomshauri
na kumsihi Dk. Slaa asiyumbe wala kutetereka na msimamo wake thabiti aliouonyesha.
Namhakikishia kuwa Watanzania wapenda ukweli wako pamoja naye na pia falsafa
inamlinda.
Mwandishi anapatikana kwa
simu namba 0713-218219
No comments:
Post a Comment